<—– Luister naar de 2de deel uit Forellen-kwintet
Kwintet D 667 in A-Majeur op. 114
Het is heel goed mogelijk in een ontspannen, peinzende stemming te zijn, zonder te vervallen in een dagdroom. De sfeer van dit schitterende Andante (matig vastgehouden tempo) is opgewekt en helder, in het middelste deel zelfs heel levendig. Tegelijkertijd is de warme sfeer van het stuk een afspiegeling van een geest zonder zorgen en angsten, die de wereld met opgeheven hoofd en positieve gedachten tegemoet treedt.
Schuberts scheppende kracht
Zoals de composities van Mozart werden gecatalogiseerd door Ludwig von Köchel (de KV-nummers) heeft een andere Oostenrijkse geleerde, dr. Otto Deutsch, een register gemaakt van alle werken van Schubert. Vandaar dat ieder muziekstuk van hem een D-nummer draagt. In het “Deutschverzeichnis” komen zo’n negenhonderd werken voor, van liederen tot symfonieën – en dat is gezien de vroegtijdige dood van de componist (hij stierf op zijn 31e) een onvoorstelbare prestatie.
Waarom “Forel”?
Het andante heeft geen bijzondere band met vissen of het water. Maar het vierde deel is gebaseerd op een lied dat Schubert eerder componeerde, getiteld “Die Forelle”; het kwintet werd onder deze naam bekend, De meeste liederen als “Die Forelle” werden voor het eerst gespeeld bij samenkomsten van Schuberts vrienden. Met deze concerten, die bekend werden als de “Schubertiades”, werd de componist weliswaar populair, maar niet bijzonder rijk.
Een bijzonder arrangement
Pianokwintetten waren in de 19-eeuw een geliefde compositievorm van de kamermuziek. Meestal bestond de bezetting uit een strijkkwartet (2 violen, 1 altviool en cello) en een piano. Schuberts Forellenkwintet is anders: het is geschreven voor piano, viool, altviool, cello en contrabas. Dankzij de rol van de bas krijgt de muziek een donkere, rijke klankkleur.
Voetnoot
Schuberts strijkkwartet in d-mineur (D 810) is bekend onder de naam “Der Tod und das Mädchen”. Een van de delen is, net als “Die Forelle”, gebaseerd op een gelijknamige lied van Schubert.
Bron: Klassieke momenten Mijmeringen – Klein muzikaal handboek
LudwigvanBeethovenmijninspiratiebron 