Koanga – La Calinda van Frederick Delius 1862-1934
<– Luister hier naar het mooie stuk van Delius
La Calinda is de klankvolle naam van een dans die ooit geliefd was bij de West-Afrikaanse slaven op de suikerrietplantages van de Caraïbische eilanden. Met deze tedere, maar indringende muziek, die woeste hoogtepunten kent en dan weer teruggaat in een zacht ritme, roept Delius een beeld van tropische warmte en kleuren op. Het stuk komt uit Delius ‘opera Koanga, die net als Gershwins Porgy and Bess speelt in een zwarte gemeenschap op de oude plantages . Koanga, een Afrikaanse stamhoofd die nu slaaf is, ontsnapt aan zijn eigenaars en neemt met voodoo-rituelen wraak op zijn onderdrukkers. Daarna sterft hij samen met Palmyra, de vrouw die hem liefheeft.
De klanken van de zwarte muziek
Om niet in het familiebedrijf in Yorkshire te hoeven werken, leidde de Engelse componist Frederick Delius als jonge man een sinaasappelplantage in Florida. Daar maakte hij kennis met de oude liederen en dansen van de inheemse zwarte bevolking en ontstond zijn liefde voor die muziek. Veel van deze melodieën en ritmes komen steeds weer terug in zijn muziek.
Uitgevoerd door een ster-dirigent
Delius had nooit veel op met zijn geboorteland Engeland. Nadat hij in zijn jonge jaren door Amerika had gereisd, woonde de componist lange tijd in een dorp bij Fontainebleau, niet ver van Parijs. Toch was het een Engelsman die zijn werken in de schijnwerpers zette. De beroemde dirigent Sir Thomas Beecham bracht veel werken van Delius in première en maakte er zelfs opnamen van. Op Beechams verzoek werd de componist na zijn dood op een schilderachtige begraafplaats in Groot-Brittannië begraven.
De ziekte overwonnen
Delius was pas veertig toen hij als gevolg van syfilis blind en verlamd raakte. Zijn geest werd echter nooit gebroken. Hij voltooide zijn laatste werken, die tot de mooiste van zijn oeuvre horen, en werd altijd bijgestaan door zijn secretaris Eric Fenby en zijn vrouw, Jelka Rosen.
Voetnoot
Geïnspireerd door zijn verblijf in de Verenigde Staten componeerde de Engelse Frederick Delius, die het grootste deel van zijn leven in het buitenland verbleef, zijn Florida Suite en Appalachia voor stemmen en orkest.
Bron: Klein muzikaal handboek – CD – Klassieke momenten